Đồng chí Nguyễn Mạnh Sơn - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh kiểm tra tiến độ giải phóng mặt bằng dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên trên địa bàn huyện Đoan Hùng
Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên có chiều dài toàn tuyến là 229,5km, đi qua địa bàn các tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ và Vĩnh Phúc. Dự án đi qua địa phận tỉnh Phú Thọ có chiều dài 41,16km trên địa bàn 3 huyện Đoan Hùng, Thanh Ba, Phù Ninh. Dự án có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc truyền tải công suất từ các nhà máy thủy điện khu vực Tây Bắc và các tỉnh lân cận lên lưới điện quốc gia; tăng khả năng nhập khẩu điện, tạo liên kết vững chắc giữa các khu vực trong hệ thống điện; nâng cao độ an toàn, ổn định, giảm tổn thất điện năng trong lưới truyền tải.
Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên phải hoàn thành thi công và đóng điện trước ngày 19/8/2025. Để dự án được xây dựng theo đúng kế hoạch, tiến độ đã đề ra, tỉnh Phú Thọ đã huy động toàn bộ hệ thống chính trị vào cuộc, quyết liệt, khẩn trương thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng, bàn giao cho đơn vị thi công. Các địa phương có đường dây chạy qua cũng tăng cường phối hợp với sở, ngành của tỉnh để tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác giải phóng mặt bằng; chủ động xây dựng, trình UBND tỉnh danh mục các dự án cần thu hồi đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất và phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2025 phục vụ cho thực hiện Dự án. Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động tạo sự đồng thuận, ủng hộ của người dân trong khu vực dự án. Đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh Phú Thọ hoàn thành bàn giao 100% mặt bằng tại 94 vị trí móng cột của dự án; hoàn thành kiểm đếm 50/50 khoảng néo; phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đạt trên 44%.
Tại huyện Đoan Hùng, dự án có chiều dài gần 23km, bao gồm 48 vị trí móng cột trên địa bàn các xã: Bằng Luân, Phú Lâm, Phúc Lai, Tây Cốc, Ngọc Quan và Yên Kiện. Ông Vũ Tiến Chung - Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Đoan Hùng chia sẻ: Chúng tôi đã phối hợp với UBND các xã tiến hành họp với người dân, tổ chức có đất thuộc dự án để thông tin, tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của dự án, các quy định về chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất. Phối hợp với ngành Điện chi trả sớm tiền bồi thường giải phóng mặt bằng cho các hộ, đảm bảo giải phóng mặt bằng đến đâu làm thủ tục bàn giao đến đó.
Người dân xã Lệ Mỹ, huyện Phù Ninh đồng thuận nhận tiền bồi thường giải phóng mặt bằng Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên
Đến nay, huyện Đoan Hùng đã thực hiện xong công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư 48/48 vị trí chân cột cho 118 tổ chức, hộ gia đình và cá nhân với tổng kinh phí gần 4 tỷ đồng. Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện đã kiểm kê, áp giá xong cho 344/348 hộ. Ông Nguyễn Mạnh Thuyết - người dân xã Phúc Lai chia sẻ: Gia đình tôi đã nhận tiền bồi thường và chuyển đến khu tái định cư xây dựng nhà mới, ổn định cuộc sống. Mong dự án sớm hoàn thành để có nguồn điện ổn định, phục vụ sinh hoạt, sản xuất và góp phần phát triển quê hương.
Tại huyện Phù Ninh, đã công khai phương án bồi thường, hỗ trợ phạm vi hạn chế khả năng sử dụng đất, phạm vi phải chặt cây của 5 xã Trạm Thản, Liên Hoa, Trung Giáp, Lệ Mỹ, Trị Quận, đạt 142 hộ/155 hộ; Đã tạm ứng, chi trả khoảng 80% hộ dân của 5 xã. Hiện huyện đang tiếp tục áp giá lập phương án bồi thường, hỗ trợ phần ảnh hưởng tài sản, vật kiến trúc. Đồng thời bố trí tái định cư cho các hộ cần tái định cư.
Tại huyện Thanh Ba, đã công khai phương án bồi thường, hỗ trợ (tạm tính) phạm vi hạn chế khả năng sử dụng đất và phạm vi phải chặt cây. Huyện đang chi trả tiền tại xã Đại An, đạt 11/129 hộ; nhà cửa, vật kiến trúc đạt 1/21 hộ.
Tại huyện Thanh Ba, phương án bồi thường, hỗ trợ (tạm tính) đã được công khai, bao gồm phạm vi hạn chế khả năng sử dụng đất và phạm vi phải chặt cây. Hiện nay, công tác chi trả tiền bồi thường tại xã Đại An đã đạt 11/129 hộ; chi trả cho nhà cửa, vật kiến trúc đạt 1/21 hộ. Huyện đang tiếp tục triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để sớm bàn giao mặt bằng hành lang tuyến cho chủ đầu tư.
Bên cạnh những kết quả tích cực, công tác bồi thường giải phóng mặt bằng cũng gặp khó khăn do người dân có những hành vi trục lợi từ dự án. Tại xã Yên Kiện (huyện Đoan Hùng), sau khi biết thông tin Dự án đường dây 500 Kv Lào Cai - Vĩnh Yên sẽ đi qua phần diện tích đất của mình đã tự ý xây dựng, cơi nới các công trình trên đất ở, đất nông nghiệp với kết cấu tạm bợ, bằng các vật liệu rẻ tiền. Ngoài ra, các hộ dân còn trồng mới nhiều diện tích cây ăn quả, cây lấy gỗ với mục đích được kiểm đếm, hưởng tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng khi thực hiện dự án. Đây là hành vi vi phạm pháp luật, không chỉ gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước mà còn gây bức xúc cho các hộ dân đã nhận tiền bồi thường, đồng thời làm ảnh hưởng đến tiến độ triển khai dự án.
Các hộ dân xây dựng trái phép tự nguyện tháo dỡ công trình
Ngay sau khi vụ việc xảy ra, lãnh đạo tỉnh chỉ đạo Công an tỉnh Phú Thọ vào cuộc điều tra, xác minh vụ việc. Các cấp ủy, chính quyền huyện Đoan Hùng cũng tích cực tuyên truyền vận động nên các hộ dân đã tự nguyện tháo dỡ toàn bộ các công trình xây dựng vi phạm trên diện tích rộng hơn 2.000m2 tại xã Yên Kiện. Đây là bài học kinh nghiệm để các địa phương khác trên địa bàn tỉnh quan tâm, tăng cường quản lý, giám sát chặt chẽ các công trình xây dựng có liên quan tới thu hồi đất của Nhà nước, không để tái diễn tình trạng vi phạm trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng ở các công trình, dự án trọng điểm khác.
Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên có tiến độ rất cấp bách. Với tinh thần chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành chức năng cùng sự đồng thuận của người dân chính là những yếu tố then chốt để đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng, góp phần đưa dự án "về đích" đúng tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Huyền Trang